Ringworm bij katten (Antwoord van de dierenarts): Tekenen, Behandeling & Preventie

kat met ringworm

Ringworm is geen worm of zelfs een ongewervelde. Het is een schimmelinfectie van de huid en is vernoemd naar zijn uiterlijk bij mensen, omdat het de neiging heeft er rood en schilferig uit te zien en een ringvormige vorm te hebben. Sommige katten vertonen helemaal geen tekenen, terwijl anderen kale plekken en haaruitval over hun hele lichaam kunnen hebben, hoewel niet altijd in een ringachtig patroon. Katachtige ringworm is besmettelijk voor mensen, dus u moet voorzichtig zijn wanneer een ringworm-positieve kat in uw huishouden is.

verdeler-kat

Wat is Ringworm?

Ringworm is een gegeneraliseerde term die wordt gegeven aan een schimmelinfectie van de huid, het haar en de klauwen. De schimmels die verantwoordelijk zijn voor ringworm behoren tot een groep organismen die bekend staat als dermatofyten1. Dermatofytose is de medische term die wordt gebruikt om de oppervlakkige schimmelinfectie van de huid te beschrijven. Dermatofyten voeden zich niet alleen met de dode buitenste lagen van de huid, bekend als keratine, maar infecteren ook haar en klauwen, die van hetzelfde eiwit zijn gemaakt. Sommige dermatofyten zijn soortspecifiek, wat betekent dat ze slechts één diersoort infecteren. Anderen kunnen zich verspreiden naar meerdere dieren over een breed scala aan soorten, waaronder mensen. De meest voorkomende soort ringworm gevonden bij katten, Microsporum canis, kan ook worden overgedragen op honden en mensen2. Wanneer een ziekte kan worden overgedragen van een dier op een persoon of omgekeerd, wordt dit zoönotische of zoönose genoemd.

Ringworm bij oorkat
Afbeelding Credit: Ameena Matcha, Shutterstock

Wat zijn de tekenen van Ringworm?

Ringwormlaesies zijn niet altijd ringvormig bij katten en sommige gevallen kunnen mild zijn en helemaal geen tekenen vertonen. De huidlaesies lijken meestal schilferig of korstig, met haaruitval of kale plekken die zich meestal op het hoofd, de borst, de voorpoten en langs de bovenkant van de wervelkolom bevinden. Meer gegeneraliseerde infecties kunnen zich presenteren als haaruitval of alopecia over een groter deel van het lichaam. Af en toe kan ringworm hun klauwen infecteren en tekenen produceren zoals putjes, ruwheid en schilfering van de huid langs de nagelbasis, wat kan leiden tot misvorming van de klauwen. Perzische katten met ringworm zijn gevoelig voor het ontwikkelen van hobbelige laesies of knobbeltjes op hun huid3.

Veel voorkomende tekenen van ringworm bij katten kunnen zijn:

  • Ronde, rode, verhoogde huidlaesies
  • Ronde, verdikte plekken op de huid
  • Grijze schilfering in de buurt van de huid
  • Korsten
  • Papels (kleine verhoogde puistjes)
  • Fragiele, gebroken haarschachten
  • Haaruitval
  • Jeuk (pruritis)
  • Misvormde klauwen

Wat zijn de oorzaken van Ringworm?

Ringworm kan worden doorgegeven aan een nieuwe gastheer door direct contact met de schimmel, die afkomstig kan zijn van een geïnfecteerd dier of persoon, of door besmette voorwerpen en oppervlakken aan te raken. Ringwormsporen zijn vrij winterhard in de omgeving en kunnen tot 18 maanden per keer slapend liggen. Veel voorkomende huishoudelijke voorwerpen die mogelijk besmet zijn met schimmelsporen van een geïnfecteerde kat zijn borstels, voerbakken, meubels en speelgoed. Sommige katten, inclusief katten met een lange vacht, kunnen asymptomatisch blijven (zonder tekenen), maar kunnen de schimmel nog steeds doorgeven aan anderen.

Lees ook:   Valkparkiet versus Tortelduif: wat is het verschil? (met foto's)

Niet alle blootstellingen resulteren echter in infectie en zijn grotendeels gebaseerd op de hoeveelheid sporenbesmetting in het milieu en de leeftijd en immuunstatus van individuen. Microtrauma op de huid en vocht op de huid maken katten vaak vatbaar voor sporeninfectie. Een hoge concentratie katten die in een enkel gebied leven, katten in warme en vochtige klimaten, kittens en oudere katten, buitenkatten en mensen met een depressief immuunsysteem lopen meer risico op infectie. De incubatietijd, de tijd vanaf blootstelling aan klinische symptomen van de ziekte, kan variëren van 7 tot 14 dagen en tot 3-4 weken in sommige gevallen na het eerste contact met de schimmel.

twee katten die thuis met speelgoed spelen
Afbeelding credit: Axel Bueckert, Shutterstock

Hoe zorg ik voor een kat met ringworm?

Uw dierenarts zal een volledig lichamelijk onderzoek van uw kat uitvoeren, met speciale aandacht voor de huid en vacht. In een donkere kamer kan een Wood’s lamp, die ultraviolet licht uitzendt, worden gebruikt om te zoeken naar de karakteristieke geelgroene gloed of fluorescentie die sommige ringwormsoorten uitzenden, waaronder M. canis. De Lamp van wood wordt zorgvuldig over het haar van uw kat gepasseerd om te zoeken naar eventuele gloeiende gebieden. Alleen de haarschachten gloeien. Als een gloeiend gebied wordt gevonden, suggereert dit sterk de aanwezigheid van schimmelsporen. Niet alle soorten ringwormgloeien echter, dus aanvullende tests kunnen nodig zijn om een schimmelinfectie te diagnosticeren.

Uw dierenarts kan monsters plukken van haar en schraap het oppervlak van laesies om te zoeken naar schimmeldraden en sporen onder een microscoop. Een nieuwe, ongebruikte tandenborstel kan worden gebruikt om het huidoppervlak van ringwormlaesies voorzichtig te borstelen en te schrapen om te proberen op een schimmelplaat te kweken. Direct onderzoek van schaal en haar onder een microscoop kan in meer dan 85% van de gevallen een infectie diagnosticeren. Het kweken van dermatofyten uit haar- en huidmonsters is een van de meest nauwkeurige manieren om ringworminfecties te diagnosticeren. Een positieve schimmelcultuur kan een paar dagen tot maximaal 3 weken duren, afhankelijk van de groeisnelheid van de sporen.

Lees ook:   Schorpioen soorten gevonden in Georgië (met foto's)

Een monster kan worden verzonden voor polymerasekettingreactie (PCR) -testen, wat de aanwezigheid van schimmel-DNA bevestigt, maar het kan geen onderscheid maken tussen levende en niet-levende sporen. Deze test is sneller dan het kweken van sporen, met resultaten in 1 tot 3 dagen. Uw dierenarts wil misschien een verdachte huidlaesie of knobbel op uw kat biopten om te zoeken naar schimmelsporen of andere huidproblemen uit te sluiten, hoewel deze methode meestal niet wordt gebruikt in routinematige ringwormgevallen.

Close-up ringworm op kattenpoot
Afbeelding credit: Nadya Bessonov, Shutterstock

Zodra een test positief terugkomt voor ringworm, zal uw dierenarts behandelingsopties aanbieden. Bij gezonde dieren zijn ringworminfecties meestal zelfbeperkend en hebben ze geen behandeling nodig, maar het wordt nog steeds aanbevolen om de genezing te versnellen en de verspreiding te minimaliseren. De behandeling bestaat meestal uit topische en systemische therapieën die in combinatie worden gebruikt voor effectiviteit. Topische therapieën kunnen crèmes, zalven, shampoos of dips omvatten. Crèmes en zalven worden rechtstreeks op de getroffen gebieden aangebracht en moeten mogelijk enkele weken tot maanden worden gebruikt om de infectie te verwijderen. Katten kunnen worden gebaad met antischimmelshampoos of twee keer per week kalkzwaveldips krijgen gedurende enkele weken totdat de infectie is verdwenen. Haar kan worden geschoren over individuele ringwormlaesies als er slechts een paar aanwezig zijn, maar katten met gegeneraliseerde ringworminfecties kunnen een volledige lichaamsschering nodig hebben, omdat dit een beter contact met de actuele therapieën mogelijk maakt.

De behandeling vereist geduld en duurt meestal minimaal 6 weken, maar het kan in sommige gevallen langer duren, afhankelijk van de individuele kat en hun reactie op de therapie. Geïnfecteerde katten kunnen ongeveer 3 weken besmettelijk blijven voor andere katten, honden en mensen, zelfs met agressieve therapie. Het minimaliseren van blootstelling aan andere huisdieren en mensen is cruciaal in deze tijd. Alle behandelingen moeten worden voltooid zoals voorgeschreven door uw dierenarts, omdat ringworm kan terugkeren als medicijnen niet worden gegeven zoals voorgeschreven of vroegtijdig worden gestopt. Schimmelculturen worden meerdere keren herhaald na het starten van de therapie om de effectiviteit van de medicijnen te garanderen. Eén negatieve PCR-test en/of één negatieve schimmelcultuur suggereert dat de behandeling een succes was bij verder gezonde katten. Twee negatieve schimmelculturen met een tussenpoos van 2 tot 4 weken betekenen dat de behandeling succesvol was bij katten met systemische ziekte.

Vaak voorgeschreven topische therapieën omvatten:

  • Miconazol
  • Terbinafine
  • Clotrimazol
  • 2% Chloorhexidine + 2% miconazol shampoo
  • Kalk zwavel dips

Orale systemische medicijnen omvatten:

Lees ook:   Kunnen schildpadden selderij eten? Wat u moet weten!

Itraconazol is een oraal systemisch antischimmelmedicijn dat goed wordt verdragen bij katten zonder giftig te zijn voor hun lever of ontsteking van hun bloedvaten (vasculitis) te veroorzaken. Ketoconazol is een ander oraal antischimmelmedicijn, maar het mag niet bij katten worden gebruikt omdat het anorexia kan veroorzaken.

Omdat ringworm besmettelijk is voor andere katten, honden en mensen, moet u de omgeving, oppervlakken en voorwerpen die uw ringworm-positieve kat heeft aangeraakt grondig reinigen. Geïnfecteerde haren en roos van uw kat bevatten ringwormsporen die tot 18 maanden in de omgeving kunnen blijven bestaan en gedurende deze tijd besmettelijk zijn. Als de omgeving niet ook wordt behandeld, kunnen ringworminfecties terugkeren.

Een handige manier om infecties onder controle te houden, is door uw kat op te sluiten in een kamer of een deel van uw huis dat gemakkelijk schoon te maken is. Stofzuig en dweil alle gebieden die voor uw kat toegankelijk zijn minstens één of twee keer per week. Veeg alle oppervlakken schoon om organisch materiaal tussen de reinigingen te verwijderen. Een wasmiddel of verdunde bleekoplossing van 16 vloeibare ounces chloorbleekmiddel tot 1 liter water is voldoende om sporen te doden. Beddengoed kan worden gedesinfecteerd door het te wassen en tapijten kunnen worden ontsmet door shampoo of stomen.

verdeler-kat

Veelgestelde vragen (FAQ)

Hoe wordt ringworm overgedragen?

Ringworm wordt overgedragen door direct contact met een geïnfecteerde kat of door het aanraken van besmette oppervlakken en voorwerpen. Ringwormsporen veroorzaken vaak ziekte bij immuungecompromitteerde personen en vereisen meestal microtrauma of vocht op de huid om een infectie vast te stellen.

man met roestvrijstalen kattenbak
Afbeelding Credit: Jaromir Chalabala, Shutterstock

Ziet Ringworm er hetzelfde uit in alle katten?

Nee, niet alle katten zullen tekenen van ringworm vertonen. Sommige katten, vooral die met een lange vacht, hebben misschien geen uiterlijke tekenen van ringworm, maar ze kunnen de schimmel nog steeds hebben en overbrengen op andere katten, honden en mensen.

verdeler-kat

Conclusie

Ringworm is een huidinfectie van katten veroorzaakt door een schimmel die besmettelijk kan zijn voor andere katten, honden en mensen. Sommige katten vertonen mogelijk geen tekenen van de ziekte, terwijl anderen haaruitval, jeuk en schilfering van de huid kunnen hebben. De diagnose wordt meestal gesteld door een Wood’s lamp te gebruiken, schimmelsporen van huidschaafwonden en haarplukjes onder een microscoop te observeren en door sporen op een plaat te kweken. De behandeling kan bestaan uit topische en orale therapie, samen met omgevingsreiniging om de verspreiding van ringworm te voorkomen.


Uitgelichte afbeelding Credit: Ameena Matcha, Shutterstock