Cardiomyopathie betekent letterlijk “ziekte van de hartspier”. Het is de meest voorkomende vorm van hartaandoeningen bij katten en de meest voorkomende oorzaak van hartfalen.
Of u nu een nieuwsgierige katteneigenaar bent of de eigenaar van een kat die is gediagnosticeerd met cardiomyopathie, het is de moeite waard om meer te weten over de aandoening. Laten we cardiomyopathie in meer detail bespreken, inclusief de tekenen, oorzaken en behandeling.
Wat is cardiomyopathie?
Cardiomyopathie is een ziekte die het myocardium (hartspier) van een kat aantast. Over het algemeen wordt de hartspier te dik, wordt te stijf, of hij rekt zich uit en wordt te dun, en als gevolg daarvan kan het bloed niet effectief worden rondgepompt.
Katten met cardiomyopathie lopen een verhoogd risico op het ontwikkelen van hartfalen, bloedstolsels en plotselinge hartdood. Er zijn drie veel voorkomende vormen van cardiomyopathie bij katten, waaronder hypertrofische, restrictieve en verwijde cardiomyopathie.
Hypertrofische cardiomyopathie
Hypertrofische cardiomyopathie (HCM) is de meest voorkomende vorm van de ziekte en vertegenwoordigt ongeveer twee derde van de cardiomyopathiegevallen bij katten. Bij HCM worden de spierwanden van het hart van een kat dikker. Dit vermindert het bloedvolume in het hart en voorkomt ook dat de hartspier goed ontspant tussen de weeën door.
Restrictieve cardiomyopathie
Restrictieve cardiomyopathie (RCM) wordt veroorzaakt door de opbouw van littekenweefsel in de wanden van het hart. Als gevolg hiervan wordt de hartspier stijf en niet in staat om te ontspannen en zich te vullen met bloed.
Gedilateerde cardiomyopathie
Gedilateerde cardiomyopathie (DCM) is relatief zeldzaam bij katten. Bij DCM worden de spierwanden uitgerekt en dun (verwijd) en wordt het hart groter. De dunnere wanden zijn verzwakt, waardoor het moeilijk is voor het hart om goed samen te trekken en bloed naar de rest van het lichaam te pompen.
Wat zijn de tekenen van cardiomyopathie bij katten?
De tekenen van cardiomyopathie zijn afhankelijk van de ernst van de ziekte. In de vroege stadia vertoont een kat met cardiomyopathie mogelijk geen duidelijke tekenen van ziekte. Katten zullen vaak hun activiteitsniveaus verlagen tot degenen die ze aankunnen. Deze veranderingen in activiteitsniveaus zijn niet altijd duidelijk en kunnen moeilijk op te pikken zijn, waardoor cardiomyopathie vaak moeilijk te diagnosticeren is totdat het vrij geavanceerd is.
Abnormale hartslag
Hoewel de meeste katten in de vroege stadia geen duidelijke tekenen van hartaandoeningen vertonen, kan uw dierenarts subtiele tekenen van de ziekte oppikken terwijl hij tijdens een lichamelijk onderzoek met een stethoscoop naar het hart van uw kat luistert. Deze tekenen omvatten een hartgeruis, een abnormaal hartritme of een abnormaal hoge of lage hartslag. Dit is de reden waarom katten minstens één keer per jaar een controle door een dierenarts moeten krijgen en vaker als ze ouder zijn.
Congestief hartfalen
Als de ziekte vordert en de hartfunctie aanzienlijk is aangetast, ontstaat congestief hartfalen. Hartfalen treedt op wanneer de hartspier het bloed niet zo goed pompt als zou moeten. Wanneer dit gebeurt, maakt het bloed vaak een back-up en hoopt zich vocht op in en rond de longen.
Bij katten zijn de meest voorkomende tekenen van hartfalen ademhalingsmoeilijkheden en snelle ademhaling. Andere tekenen van congestief hartfalen zijn lage energieniveaus, gebrek aan eetlust en een gezwollen, met vocht gevulde buik (ascites).
Feline Aorta Trombo-embolie
Een ander teken van cardiomyopathie bij katten is het plotselinge begin van verlamming van de achterpoten als gevolg van een bloedstolsel. Dit staat bekend als Feline Aortatrombo-embolie (FATE).
Feline Aorta-trombo-embolie treedt op wanneer zich een bloedstolsel vormt in het hart als gevolg van een abnormale bloedstroom. Het bloedstolsel komt los en reist door de bloedbaan totdat het vast komt te zitten in een bloedvat. Dit gebeurt vaak in de aorta, de hoofdslagader die bloed van het hart naar de rest van het lichaam transporteert. Het stolsel blokkeert de bloedtoevoer naar de achterpoten, waardoor plotselinge verlamming en extreme pijn ontstaan.
Wat zijn de oorzaken van cardiomyopathie bij katten?
Bij katten zijn de meeste cardiomyopathieën primaire ziekten, wat betekent dat hun oorsprong genetisch of onbekend (idiopathisch) is. Sommige zijn echter secondary ziekten met identificeerbare oorzaken. Deze oorzaken zijn onder meer:
Taurine is een essentieel aminozuur voor katten. Essentiële aminozuren zijn een groep aminozuren die niet in het lichaam kunnen worden gesynthetiseerd en dus via de voeding moeten worden ingenomen. Taurinedeficiëntie was ooit een veel voorkomende oorzaak van gedilateerde cardiomyopathie bij katten. Tegenwoordig wordt commercieel verkrijgbaar kattenvoer echter aangevuld met taurine, dus de ziekte wordt alleen gezien bij katten die een onevenwichtig dieet krijgen (bijvoorbeeld een onevenwichtig huisgemaakt dieet).
Hoe wordt cardiomyopathie gediagnosticeerd bij katten?
Een dierenarts kan cardiomyopathie vermoeden op basis van de klinische symptomen die een kat vertoont, zoals een hartgeruis, abnormale hartslag of ritme, ademhalingsmoeilijkheden of verlamming van de achterhand.
Verschillende tests worden uitgevoerd om te helpen bij het diagnosticeren van cardiomyopathie. Deze omvatten:
Röntgenfoto’s
Röntgenfoto’s zijn nuttig bij het evalueren van de grootte en vorm van het hart en voor het detecteren van longoedeem (vocht op de longen) of pleurale effusie (vloeistof rond de longen). Röntgenfoto’s worden soms gebruikt om de werkzaamheid van de behandeling te controleren.
Elektrocardiogram (ECG)
Een ECG wordt gebruikt om het ritme en de elektrische activiteit van het hart te controleren.
Echocardiografie
Echocardiografie (echografie van het hart) wordt gebruikt om de structuur en functie van het hart te visualiseren, waardoor eventuele afwijkingen in de hartkamers, kleppen of spierdikte worden geïdentificeerd. Echocardiografie is in staat om onderscheid te maken tussen de verschillende soorten hartaandoeningen bij katten.
Andere tests
Andere tests, zoals bloedonderzoek of bloeddrukmonitoring, kunnen nodig zijn om te testen op onderliggende ziekten.
Hoe wordt cardiomyopathie behandeld bij katten?
In gevallen waarin de onderliggende oorzaak van cardiomyopathie wordt gevonden en behandeld (zoals hyperthyreoïdie), zullen de veranderingen in het hart vaak verbeteren of zelfs volledig verdwijnen.
In gevallen waarin cardiomyopathie een primaire ziekte is, of waar hartaandoeningen aanhouden ondanks de behandeling van de onderliggende ziekte, kan medicatie nodig zijn.
De behandeling kan variëren afhankelijk van elk individueel geval, maar kan omvatten:
Hoe zorg ik voor een kat met cardiomyopathie?
Als uw kat is gediagnosticeerd met cardiomyopathie, is het cruciaal om samen met uw dierenarts een zorgplan op te stellen dat is afgestemd op de specifieke behoeften van uw kat.
Hier zijn echter enkele algemene tips:
Begrijp de diagnose en behandeling van uw kat
Maak een lijst met vragen voor uw dierenarts, zodat u de diagnose, het voorgestelde behandelplan en de prognose van uw kat volledig begrijpt. Zorg ervoor dat u begrijpt hoe de toestand van uw kat zal worden gecontroleerd en welke verbeteringen u kunt verwachten.
Als uw kat medicatie voorgeschreven heeft gekregen, volg dan altijd de medicatie-instructies van uw dierenarts. Verander nooit de voorgeschreven dosis of stop de medicatie zonder met uw dierenarts te praten.
Als u moeite heeft om medicatie toe te dienen, bespreek dit dan met uw dierenarts. Uw dierenarts kan mogelijk tips geven om u te helpen de medicatie te geven of alternatieve formuleringen voor te stellen.
Blijf op de hoogte van vervolgbezoeken
Zorg ervoor dat u uw kat meeneemt voor vervolgbezoeken volgens de instructies van uw dierenarts. Uw dierenarts kan vervolgtests aanbevelen, zoals röntgenfoto’s of echocardiogrammen. Vervolgbezoeken zijn belangrijk om de reactie van uw kat op de behandeling te controleren, om medicatieaanpassingen aan te brengen en om de kwaliteit van leven van uw kat te controleren.
Bewaak de gezondheid van uw kat
Houd de klinische symptomen van uw kat bij. Als u veranderingen opmerkt in de ademhaling, activiteitsniveaus of eetlust van uw kat, neem dan onmiddellijk contact op met uw dierenarts.
Uw dierenarts kan u adviseren om de ademhalingsfrequentie van uw kat te controleren. De normale slaapademhalingsfrequentie van katten is minder dan 30 ademhalingen per minuut. Een verhoogde ademhalingsfrequentie in slaap (meer dan 30 ademhalingen per minuut) kan erop wijzen dat uw kat longoedeem (vocht op de longen) of een pleurale effusie (vocht rond de longen) heeft ontwikkeld en moet worden gezien.
Als uw kat het gebruik van een of beide van zijn achterpoten verliest of tekenen van pijn vertoont, neem dan onmiddellijk contact op met uw dierenarts. Dit kan erop wijzen dat uw kat een bloedstolsel heeft ontwikkeld. Feline Aortatrombo-embolie is een medisch noodgeval en kan levensbedreigend zijn.
Veelgestelde vragen (FAQ’s)
Lopen bepaalde kattenrassen het risico cardiomyopathie te ontwikkelen?
Hypertrofische cardiomyopathie is de meest voorkomende vorm van cardiomyopathie. Hoewel het voorkomt bij alle kattenrassen, komt het vaker voor bij Maine Coon, Ragdoll, Brits korthaar, Sphynx, Chartreux en Perzische katten.
Moeten katten met cardiomyopathie een speciaal dieet krijgen?
Katten met cardiomyopathie krijgen soms een natriumarm dieet voorgeschreven. In de vroege stadia wanneer een hartgeruis wordt gedetecteerd of voordat klinische symptomen aanwezig zijn, is het niet nodig om uw kat een natriumarm dieet te geven.
Het is echter raadzaam om zoute lekkernijen of tafelresten te vermijden. Als de hartaandoening vordert en de kat congestief hartfalen krijgt, wordt natriumbeperking belangrijker. Uw dierenarts zal dieetsuggesties doen op basis van de toestand van uw individuele kat.
Conclusie
Hoewel het niet altijd mogelijk is om cardiomyopathie te voorkomen, is het belangrijkste dat u kunt doen om uw kat gezond te houden, het plannen van regelmatige veterinaire controles. Jonge tot middelbare katten moeten minstens één keer per jaar worden gezien, terwijl oudere katten vaker moeten worden onderzocht. Het is ook belangrijk om uw kat een uitgebalanceerd voedingspatroon te geven en uzelf te informeren over de tekenen van hartaandoeningen.
Uitgelichte afbeelding: Konstantin Aksenov, Shutterstock